– Thị trường tuần mới khởi động với các tin tức: Lĩnh vực BĐS Trung Quốc bất ổn, ngành thép có chịu tác động? Trung Quốc thắt chặt nhiều chính sách quản lý giám sát đã ảnh hưởng đến thị trường IPO của Hong Kong. Dưới đây là nội dung chính các tin tức trong phiên giao dịch hôm nay thứ Hai ngày 20/12.

1. Lĩnh vực BĐS Trung Quốc bất ổn, ngành thép có chịu tác động?

Cuộc khủng hoảng nợ lan rộng tại các công ty bất động sản là một lời cảnh báo cho các nhà hoạch định chính sách vì vận may của ngành thép sẽ có tác động đáng kể đối với nền kinh tế Trung Quốc, trong khi xi măng, thủy tinh và các thiết bị gia dụng đều dễ bị ảnh hưởng bởi nhu cầu giảm. Giá thép đã giảm so với mức cao kỷ lục hồi đầu năm do nhu cầu từ hoạt động xây dựng giảm bớt, vốn chiếm hơn một nửa lượng tiêu thụ kim loại, trong khi giá cổ phiếu của các nhà sản xuất thép cũng bị ảnh hưởng. Sự nhạy cảm của thép đối với các dòng tiền và trong lĩnh vực xây dựng và sản xuất khiến thép trở thành một yếu tố được theo dõi chặt chẽ đối với nền kinh tế Trung Quốc vốn đã bắt đầu tăng trưởng chậm lại từ quý II năm nay. Chính vì vậy, các nhà phát triển bất động sản đã hạn chế đầu tư vào các dự án để tiết kiệm tiền mặt vì lĩnh vực bất động sản đang bị siết chặt bởi các quy định vay nợ chặt chẽ hơn, đáng chú ý nhất là Tập đoàn Evergrande (HK:3333).

Trong quý IV/2021, thị trường bất động sản bị ảnh hưởng nặng nề hơn khi sự bất ổn trong lĩnh vực này làm rung chuyển tâm lý người mua vốn đã yếu, với nguồn cung nhà ở chưa bán được tại 100 thành phố lớn nhất của Trung Quốc đạt mức cao nhất trong 5 năm vào tháng 11. Nhu cầu mua nhà dự kiến ​​sẽ giảm hơn nữa vào năm 2022, ảnh hưởng đến các nhà sản xuất sản phẩm gia dụng ở hạ nguồn.

Sản xuất xi măng cũng đã giảm khoảng 16% trong giai đoạn từ tháng 9 tới tháng 11 so với cùng kỳ và thấp hơn so với cùng kỳ năm 2017 và 2019. Nhu cầu về máy xúc đất cũng đã giảm trong những tháng gần đây.

Tác động lan tỏa ngày càng lớn của sự suy thoái trong lĩnh vực bất động sản cũng được nhìn thấy ở những nơi khác. Trong ngành công nghiệp thiết bị gia dụng, sản lượng tủ lạnh hàng tháng đã giảm từ tháng 5 đến tháng 11 so với cùng kỳ năm trước.

Các nhà sản xuất thép nằm trong số những doanh nghiệp hoạt động tốt nhất của toàn bộ nền kinh tế Trung Quốc trong ba quý đầu năm 2021, với 28 doanh nghiệp niêm yết lớn của Trung Quốc thu về hơn 106 tỷ nhân dân tệ (16,61 tỷ USD) lợi nhuận ròng, tăng 174% so với cùng kỳ năm ngoái và cao hơn 129% so với năm 2019. Nhưng thời kỳ bùng nổ trong lĩnh vực thép đã qua. Tình trạng tê liệt từng xảy ra với ngành xây dựng khổng lồ của Trung Quốc đang gây ra sự suy giảm hiếm hoi trong hoạt động xây dựng trên toàn quốc. Sự suy thoái trong lĩnh vực bất động sản đã làm giảm sản lượng thép thô hàng tháng của Trung Quốc hơn 20% kể từ tháng 9.

Sau khi tăng gần 90% vào giữa tháng 9, chỉ số CSI theo dõi cổ phiếu đã giảm 27% kể từ tháng 9, trong khi giá hợp đồng tương lai thép cây và thép cuộn tại Trung Quốc lần lượt giảm 24% và 31% so với mức đỉnh lịch sử. Khi cổ phiếu của các nhà sản xuất thép lao dốc, các nguyên liệu đầu vào quan trọng được sử dụng trong sản xuất thép cũng giảm, với giá quặng sắt kỳ hạn của Sở giao dịch hàng hóa Đại Liên giảm hơn 45% so với mức kỷ lục vào tháng 5. Bên cạnh đó, lợi nhuận gộp đối với thép thanh vằn đã bắt đầu có xu hướng giảm so với mức đỉnh vào cuối tháng 9. Các lĩnh vực liên quan đến bất động sản là lĩnh vực đóng góp lớn nhất cho nền kinh tế Trung Quốc, chiếm 28% GDP vào năm 2021 đã giảm so với mức đỉnh gần đây là 35% vào năm 2016.

Fitch Solutions đã viết trong một lưu ý gần đây cho khách hàng rằng bất kỳ những hạn chế trong lĩnh vực tín dụng cũng có thể làm giảm nhu cầu đối với kim loại được sử dụng trong xây dựng vì các nhà phát triển mất khả năng thanh toán cho nguyên liệu thô với giá cao. Nếu việc thu hẹp chi tiêu cho xây dựng tiếp tục kéo dài, điều đó sẽ ảnh hưởng đến các nhà sản xuất thiết bị, vốn là bộ phận quan trọng của cơ sở sản xuất quan trọng của Trung Quốc.

2. Trung Quốc thắt chặt nhiều chính sách quản lý giám sát đã ảnh hưởng gì đến thị trường IPO của Hong Kong?

Năm 2021, tổng giá trị IPO của Sở giao dịch chứng chứng Hong Kong giảm khoảng 20% so với cùng kỳ, và dự kiến một lần nữa rơi khỏi top 3 IPO toàn cầu sau 9 năm.

Thị trường IPO toàn cầu năm 2021 sôi động, số lượng các doanh nghiệp niêm yết và vốn huy động đều tăng mạnh, khối lượng phát hành IPO cổ phiếu A và vốn huy động đều ghi nhận mức cao mới. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán Hong Kong lại thể hiện kết quả kém khởi sắc, chỉ dựa vào sự trở lại của các cổ phiếu khái niệm của Trung Quốc (China concepts stock) để duy trì sức cạnh tranh toàn cầu của thị trường IPO.

Số liệu thống kê công khai cho thấy, giai đoạn 2016-2020, tỷ lệ huy động vốn trong nửa cuối năm của thị trường chứng khoán Hong Kong thường chiếm 70-80% cả năm, năm 2017 thấp nhất nhưng cũng chiếm gần 60%. Từ tháng 8-11/2021, chỉ có 17 cổ phiếu mới niêm yết trên thị trường chứng khoán Hong Kong, tổng cộng huy động được 43 tỷ HKD, số lượng và quy mô IPO đều ghi nhận mức thấp nhất trong 7 năm.

Từ tháng 7/2021 đến nay, Trung Quốc liên tục ban hành các biện pháp chấn chỉnh và quản lý giám sát, bao phủ nhiều ngành nghề như các nền tảng Internet, thương mại điện tử, giáo dục, bất động sản, dược phẩm…, giá cổ phiếu của các công ty niêm yết trong lĩnh vực có liên quan cũng liên tục lao dốc.

Ba chỉ số chứng khoán chủ chốt trên thị trường chứng khoán Hong Kong, bao gồm Hang Seng Index, Hang Seng China Enterprises Index và Hang Seng Tech Index lần lượt giảm 19%, 22% và 29% từ nửa cuối năm 2021 đến phiên đóng cửa ngày 15/12.

Các cổ phiếu khái niệm của Trung Quốc (China concepts stock) -  là các cổ phiếu được đăng ký và niêm yết ở nước ngoài, nhưng quyền kiểm soát lớn nhất lại thuộc về doanh nghiệp tư nhân hoặc cá nhân ở Trung Quốc - trở thành một trong những trụ đỡ hỗ trợ thị trường IPO Hong Kong năm 2021. Theo thống kê của EY, trong 10 thương vụ IPO lớn nhất trên thị trường chứng khoán Hong Kong năm nay, có 5 thương vụ là các cổ phiếu khái niệm của Trung Quốc chuyển từ thị trường chứng khoán Mỹ sang niêm yết ở Hong Kong.

Các thương vụ IPO này lần lượt xếp vị trí thứ 3 đến thứ 7, tổng vốn huy động khoảng 86,376 tỷ HKD, chiếm 27% tổng lượng vốn huy động thông qua IPO cả năm trên thị trường chứng khoán Hong Kong. Trong cả năm 2021, có 7 cổ phiếu khái niệm của Trung Quốc niêm yết, ước tính chiếm 32% tổng lượng vốn huy động thông qua IPO trên thị trường chứng khoán Hong Kong.

Trưởng nhóm IPO khu vực châu Á-Thái Bình Dương Ringo Choi của EY nhấn mạnh, số lượng cổ phiếu mới niêm yết trên thị trường Hong Kong đang giảm dần từ hơn con số 200 trước đó. Điều này có liên quan đến nhân tố chính sách, chẳng hạn Hong Kong thắt chặt kiểm soát các công ty mua lại có mục đích đặc biệt (SPAC - những công ty được thành lập bởi một nhóm nhỏ các nhà đầu tư sành sỏi hoặc các chuyên gia đầu ngành và tiến hành huy động vốn thông qua IPO) và Trung Quốc tăng cường một loạt chính sách quản lý giám sát ngành nghề. Tuy nhiên, hiện tượng này không có gì bất thường, sau khi hoàn thành việc điều chỉnh chính sách, số lượng IPO trên thị trường chứng khoán Hong Kong dự kiến mỗi năm sẽ duy trì ở mức 100-120 trong thời gian tới.

Năm nay, sàn giao dịch chứng khoán Thượng Hải thay thế vị trí thứ 3 của Hong Kong với tổng giá trị IPO cả năm ước đạt 58 tỷ USD, xấp xỉ sàn giao dịch New York và cao hơn gần 40% so với Hong Kong. Đây là lần thứ 2 sau năm 2017, Sàn giao dịch chứng khoán Thượng Hải xếp vị trí thứ 3 về huy động vốn IPO toàn cầu.